Drie stompe torens

Urk heeft al een reputatieprobleem sinds de middeleeuwen. Ik zal nu niet de onderwerpen herkauwen waarmee het tegenwoordig regelmatig in het nieuws komt, maar vroeger, rond de late middeleeuwen, waren de geruchten ook niet mals. De Urkers stonden bekend als geduchte piraten en zouden ervoor verantwoordelijk zijn dat een aantal steden rond de Zuiderzee tot op de dag van vandaag is opgescheept met kerken…..met stompe torens.

Zo ook deze ‘Kerk aan zee’ in Muiderberg. Op de foto links is te zien dat hij inderdaad dicht bij het water ligt. Als het verhaal over de piraten klopt, en men zegt dat Muiderberg één van die plaatsen is die aan de Urkers een torenspits hebben verloren……als dat verhaal klopt, dan kan ik er hier nog een beeld bij vormen…

De Urker piraten waren in actie gekomen door het verschijnen van een gigantisch schip op de Zuiderzee. Niet gewoon een groot schip van ettelijke tientallen meters tussen boeg en achtersteven….nee, een enorm schip dat alleen al in de breedte vele kilometers telde. Dat is lastig sturen op een binnenzee. De Urkers roken kansen. Als je zo’n gigantisch schip veroverde, haalde je ook een enorme buit binnen. Een logica die ik kan volgen.

Ze joegen het schip op en de kapitein, hoe vaardig hij ook manoeuvreerde, wist niet te voorkomen dat hij door een stuurfout met zijn boegspriet de spitsen van de kerktorens van Muiderberg, Ransdorp en Elburg veegde.

Zie hier de kerk van Ransdorp. Inderdaad ook een stompe toren. Maar wel een eind verwijderd van het Markermeer, zoals dat deel van de toenmalige Zuiderzee nu heet. Dat maakt het verhaal toch een stuk minder aannemelijk.

Een zee aan schapen, dat wel. Op het weiland en erboven in de vorm van schapenwolken.

En dan Elburg. Slachtoffer was de grote kerk. Ook wel Sint Nicolaaskerk.  Torent hoog uit boven alles in het stadje en heeft toch weer een heel klein spitsje op zijn stompe toren.

Links een close up van die kleine spits, die ook neerbuigend ‘de Puist’ wordt genoemd.

Volgens de Elburgers heeft de toren zijn grote spits destijds verloren bij een brand, veroorzaakt door een bliksemstorm in augustus 1693. Ze ontkennen het verhaal van die boegspriet dus.

Wie moet je nu geloven?

Doet er eigenlijk niet toe, die stompe torens zijn toch gewoon heel mooi?

Ze roepen altijd verhalen op. Van branden, stormen, blikseminslag, tekort schietende financiën, piraterij en monsterschepen en je weet nooit precies welke waar zijn. Heerlijk toch?

En moet je zien wat een uitzicht zo’n toren biedt:

O, en als je wilt weten hoe de legende van de  ‘Drie stompe torens en de piraten van Urk’ afloopt, kijk dan op de website Licht op legenden.