Loading...
X

Emslandlager

In de periode dat mijn vrouw en ik in het Emsland op zoek waren naar een plek om ons te vestigen, vielen mij de vele oorlogsbegraafplaatsen in deze omgeving op. Dit waren geen begraafplaatsen van militairen die slag hadden geleverd in het Emsland en daarbij hun leven verloren, maar van krijgsgevangen, die hier tussen 1939 en 1945 naartoe waren gebracht, tot dwangarbeider werden gemaakt en door honger en ontbering omkwamen in enkele van de Emslandlager. De 15 concentratiekampen die vanaf 1933 zijn gebouwd in het Emsland, vlak langs de Nederlandse grens. Zo leerde ik later.

Oorlogsbegraafplaats Wesuwe

De eerste die ik tegenkwam was de Kriegsgräberstätte Wesuwe. Een grafveld aangelegd op ongeveer vijfhonderd meter van het oorspronkelijke kamp.

Op het oog lijkt het geen groot kerkhof. Het telt slechts een aantal stenen. Maar het herbergt 98 bij naam bekende sovjet Russische krijgsgevangenen in enkele graven en tussen de 2000 en 4000 onbekende krijgsgevangenen in drie verzamelgraven. In de loop der tijd zijn er meer namen bekend geworden.

En sinds ik in Lathen woon, kom ik dagelijks langs het monument voor het voormalige kamp Oberlangen.

De steen staat aan de rand van waar zich het kamp bevond. ’s Zomers staat er het maïs hoog, maar na de oogst, als het weer grauw en de grond zwart en modderig wordt, is het weer het naargeestige landschap waar veel Russische en Poolse soldaten de dood vonden.

De meesten stierven door ondervoeding en epidemieën, volgens het bordje bij de ingang van de begraafplaats, die een aantal percelen verwijderd van het voormalige kamp ligt.

Ook hier liggen veel onbekende soldaten, maar in de loop der tijd hebben steeds meer van hen hun naam weer teruggekregen. Op de plek waar ze hun laatste rustplaats hebben of op de gedenkpaal aan de rand van de begraafplaats.

De paar monumenten en begraafplaatsen die ik heb bezocht staan er goed onderhouden bij. Ook de plaatsen in de publieke ruimte worden met respect behandeld. Grafkaarsen en bloemen die er het hele jaar door worden neergezet, blijven daar gewoon staan. Geen Graffiti, geen vernielingen, geen ongein: blijkbaar beseft ook de jeugd hier de lading van de geschiedenis achter deze monumenten. Gemeenten en het documentatie- en informatiecentrum Emslandlager doen er in ieder geval alles aan om de herinnering aan deze zwarte bladzijde in de geschiedenis levend te houden.

Gedenkstätte en museum Esterwegen

Het documentatiecentrum is gevestigd in de Gedenkstätte Esterwegen. Een gedenkplaats en een museum, ingericht op de plek waar Lager VII stond: concentratiekamp en strafgevangenis Esterwegen.

Op het terrein van het museum is het kamp gereconstrueerd rond de behouden gebleven Lagerstraße, de straat die door het oorspronkelijke kamp liep. Het roestige staal markeert de omtrek van het kamp, maar ook de poorten en de wachttorens. Waar de barakken stonden, staan nu bomengroepen. Neem zelf eens een kijkje en klik op deze eenvoudige rondleiding.

5 observations on “Emslandlager
    1. Blogger

      Waren die Duitsers maar altijd in die Oberdollendorfstemming geweest Jeff, dan had ik nu veel leukere onderwerpen om over te schrijven 😉

       
      Reply

Leave Your Observation

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *