Hulshorsterzand, een wandeling
18 juli 2014
Eén van de onderwerpen die ik al langere tijd op mijn to do-lijst had staan was het Hulshorster zand. Een groot stuifzandgebied op de Veluwe, dat onlangs door Natuurmonumenten in zijn oorspronkelijke staat is teruggebracht. Het kan verkeren….. Was het in voorafgaande eeuwen een onbeheersbaar stuifzandgebied dat zich steeds verder uitbreidde en van de wijde omgeving een droge woestenij dreigde te maken; nu bleek de controle op het gebied te ver doorgeslagen. Door in het verleden op grote schaal aangebrachte bosaanplanting dreigden nu ook de laatste restanten van dit prachtige stuifzandgebied verloren te gaan, met in het kielzog een uniek ecosysteem met zeldzame dieren en planten. Afgelopen winter en voorjaar is veel van de begroeiing in het gebied verwijderd en heeft het zand ruim baan gekregen om weer ‘vrij te stuiven’, zoals de site van natuurmonumenten het beschrijft.
Zondag 29 juni begon de dag met een bui en bleef het de hele dag dreigend….maar droog. Ideaal om met de camera een zandverstuivingsgebied te bezoeken, want als je voor één ding niet bang hoeft te zijn met nat zand……dan is het dat het gaat stuiven. Voor het behoud van mijn camera is het beter om niet temidden van stuivend zand te lopen, heb ik geleerd, nadat ik op een strandje in Urk bij windkracht 8 in een wervelwind terecht kwam.
De gekozen wandeling, de ‘bruine route’, bedraagt zo’n 7 kilometer en begint bij Leuvenhorst, nabij Harderwijk. Aanvankelijk viel het mee: het pad was nog hard en de route was duidelijk aangegeven, waardoor ik er makkelijk af en toe van kon afwijken – zonder te verdwalen – om mooie fotolocaties te zoeken. Dit soort boomkadavers – zo heb ik het ooit iemand horen noemen en een treffender omschrijving kan ik er eigenlijk niet voor vinden – wordt veel gebruikt in het gebied om wandelaars de toegang tot ‘kwetsbaar gebied’ te beletten. Ik weet niet meer of deze stam die functie ook had. In ieder geval, vanaf het juiste standpunt en met dit soort prachtige luchten leveren ze heel mooie platen op. En zoals gezegd, tot hier verliep de wandeling nog comfortabel…..
….maar hier beginnen de zandverstuivingen. Het oogt redelijk vlak, maar dat is vertekening, camera’s leggen hoogteverschillen nu eenmaal niet zo mooi vast en mijn groothoeklens heeft vooral oog voor de weidsheid van het landschap. Goed te zien is dat het zand is natgeregend…..en ondanks de dreiging van het weer….het lijkt of vandaag nog iemand de route loopt, gezien de voetstappen in het zand.
Midden op de vlakte, in het zand, een merkwaardig monument: het ‘Monument de Souvenir’. Een kunstwerk van Cathelijne Montens en Krijn Christiaanse, leert me de site van Natuurmonumenten. Mocht je klein geld op zak hebben, aan de achterkant van dit monument zit een gleuf met daarachter een mechaniek, waarmee je je eigen ‘landschapsmuntje’ kunt walsen. Hij vormt je vijf- of tien Eurocentmunt om tot een souvenir-penning, waarop een uitspraak staat van een bekende of onbekende liefhebber van dit landschap. Werkelijk alles wordt gedaan om aandacht te vragen voor het behoud van dit bijzondere gebied, veelal in samenwerking tussen overheden en verenigingen.
Tja…..en dan is iemand ook nog zijn handschoen verloren. Moet lang geleden geweest zijn, want zo koud is het al lang niet meer. Gelukkig zijn de wandelaars hier zo attent dat ze hem op een zichtbare plek hebben opgehangen, zodat de eigenaar hem altijd kan terugvinden……hopelijk hoeven we niet op zoek naar de eigenaar, vanuit de omgekeerde redenering: handschoen gevonden, eigenaar vermist……
Op dit punt begon de vermoeidheid wat toe te slaan. Het bruine pijltje op de paal markeert de route en wijst naar…….zand, nog meer zand en nog eens………maar óók, hier niet te zien, een bankje met een prachtig uitzicht over de vlakte. Tijd voor de lunch dus.
….eindelijk weer steviger grond onder de voeten. De route leidt nu door de bossen. Na alle voorafgaande training in het mulle zand loopt nú een ruiterpad zelfs comfortabel. Niet comfortabel genoeg om tijdens het lopen vanuit de heup een scherpe foto te schieten…..in zwart wit verbloem ik niet alleen de gebrekkige kwaliteit, het is vooral een opmaat naar een andere zwart-witter…
…die ik heel bewust in monochroom geplaatst heb….gewoon omdat deze dode boom met daarachter de contrastrijke dreigende lucht daarin het beste tot zijn recht komt….
Daarna volgde nog wat afwisseling van stukken zand en verharde paden en het einde van de route naderde…..
…maar niet voordat ik ook nog één desolate boom in kleur kon vastleggen. 7 kilometer lang is de wandeling officieel, maar wees gewaarschuwd: het tempo ligt laag en voor de spieren voelt het als het dubbele aantal. Maar wat boeit dat eigenlijk: er is te veel moois om te zien op het Hulshorsterzand om daarover te miepen.
Meer info over het gebied en de route op de website van Natuurmonumenten.
Pingback: Hulshorst: van Achterberg tot Unilever - De wereld in pixels....