Op schoolreisje naar de ‘Mont Marmont’?

We zijn er allemaal wel eens op schoolreisje geweest, denk ik, maar we waren ons er niet van bewust dat we naar de ‘Mont Marmont’ of de ‘Berg van Marmont’ gingen. De geschiedenis heeft bepaald dat we een dagje uit gingen naar: de Pyramide van Austerlitz.

Pyramide met een ‘Y’ ja, mijn spellingscontrole struikelt er ook over. Maar zo wordt het gespeld in het Frans.

Het is dan ook van oorsprong een Frans monument. Een militair Frans monument, om volledig te zijn. Neergezet in opdracht van de Franse generaal Auguste de Marmont, in 1804. Door zijn manschappen en zij deden er 27 dagen over, ze hadden zich anders wel eens kunnen gaan vervelen.

De generaal was uiterst tevreden over de resultaten die zijn ‘mannen’ hadden behaald bij hun training in ‘Kamp Utrecht’ in de Utrechtse bossen.

Deze 36 meter hoge berg met daarop een 13 meter hoge houten obelisk kwam daar te staan voor de eeuwigheid en als eerbetoon aan  ,,Het mooiste kamp van de wereld met het best getrainde leger”, volgens De Marmont.

En bescheiden als hij was, gaf hij het de naam:

‘Mont Marmont’ of in gewoon Nederlands: ‘de berg van Marmont’.

Maar dat was in 1804.

Twee jaar later, in 1806, versloeg Napoleon de Russen en de Oostenrijkers in de slag bij Austerlitz in Tsjechië. Een moment van triomf voor het Napoleontische imperium en reden voor de toenmalige koning van Nederland, Lodewijk Napoleon, om die overwinning te eren. En hij deed dat door dit tot de verbeelding sprekende monument een andere naam te geven en naar die slag te vernoemen: de ‘Pyramide van Austerlitz’.

Auguste de Marmont verzette zich hier natuurlijk hevig tegen, maar zonder resultaat.

Ook de handelsnederzetting, die in de omgeving van het legerkamp was gevestigd, werd omgedoopt tot Austerlitz. Het begin van het huidige dorp Austerlitz.

De pyramide werd onderhouden, maar de houten obelisk begon toch al snel scheef te staan en werd in 1808 afgebroken.

Het monument en de omliggende grond gingen later over in andere handen. In 1894 liet de toenmalige eigenaar, de burgemeester van Woudenberg – de gemeente waarbinnen de pyramide staat – een nieuwe, ditmaal stenen, obelisk bouwen.

Maar ook deze verzakte en kwam scheef te staan. Die scheve toren ligt dus niet aan de fotograaf. Op die foto’s waar de toren recht staat, heb ik mij laten misleiden  toen ik door het oculair keek. Een deftig woord voor wat ik anderen ook wel ‘foto-oog’ heb zien noemen.

De pyramide heeft een lange geschiedenis van verval en restauratie en is erg kwetsbaar bij grote droogte, hevige regenval en vooral….als die twee elkaar in die volgorde opvolgen. In 2004, het jubileumjaar, werd een opnieuw gerestaureerde pyramide opgeleverd.

Maar in hetzelfde jaar ontstonden door hevige regenval opnieuw verzakkingen. Vanaf 2007 werd de restauratie grondig hervat en sinds 2008 kan de pyramide weer beklommen worden en is er ook een bezoekerscentrum. De jaren erna bleek steeds weer hoe kwetsbaar de pyramide is onder zware regenval, maar in de afgelopen jaren is de pyramide met verschillende maatregelen toch steeds steviger gemaakt. De komende honderd jaar zal het vast nog vaak de bestemming zijn van heel veel schoolreisjes.